Ortodonti dişler ve yüzdeki düzensizliklerin teşhisini, tedavisini ve önlenmesini üstlenen bir diş hekimliği dalıdır. Bu problemler maloklüzyon olarak adlandırılır. Maloklüzyonun anlamı kötü kapanıştır.
Ortodontist Nedir? Ortodonti Tedavisi Nedir? Ortodonti ve Ortodonti Tedavisi, çeşitleri, tarihçesi ve nasıl uygulandığı ayrıca Ortodonti Diş Teli Tedavsinde en doğru yaş hakkında bilgi almak için Ortodonti Uzmanı Hasan Bülbül’e danışın!
Ortodonti kelimesi iki yunanca sözcükten oluşmuştur. ‘Ortos’ düzgün,’dontos’ dişler anlamına gelmektedir.
Ortodontik tedavi deyince sadece dişlerin düzeltilmesi akla gelmemelidir. Üst çene ve alt çene, diş kavisleri, dişleri destekleyen dokular, dışarıdan dudaklar ve yanaklar, içeriden dil ortodontinin ilgi alanına girmektedir.
Ortodontik tedaviyi gerektirecek durumlar genel olarak; dişsel ve iskeletsel olarak incelenir. İskeletsel bozukluklar, alt ve üst çenelerin birbirlerine göre veya yüzdeki diğer anatomik oluşumlara göre pozisyonlarının bozuk olmasıdır. Bu problem 9- 12 yaşlardaki hastanın büyüme potansiyeli kullanılarak halledilir.
Ortodontik tedavi dişlerin görüntüsünü ve verimini arttırmak için, dişlerin düzeltilmesi veya hareket ettirilmesidir. Kapanış baskısını bütün ağıza yayarak çene ve dişetlerinin uzun süreli sağlıklarını da sağlar.
Dişlerin ve çenelerin kötü pozisyonlarını aygıtlar ve teller kullanarak güzel bir yüz estetiği sağlamak için düzelten, fakülte sonrası özel eğitim alan diş hekimlerine ORTODONTİ UZMANI veya ORTODONTİSTdenir.
NEDEN ORTODONTİK TEDAVİ ?
Sağlık: Çapraşık dişler düzgün dişlere oranla daha zor temizlenir. Bundan dolayı daha kolay çürürler. Diş taşı birikimine sebep olup diş eti problemlerine yol açabilirler.
Fonksiyon: Dişler çapraşık olduğunda tam olarak fonksiyon göremezler. Çiğneme, yutkunma ve konuşma fonksiyonları bozulabilir.
Estetik: Etkili bir gülümseme kişinin kendine güvenini arttırır. Okulunda, işinde ve topluluklarda pozitif etki sağlar.
Ortodontik tedavi nedir?
Ortodonti, çocuk ve erişkin hastalarda diş şekil bozukluklarının önlenmesi, var olan bozuklukların çözülmesi ve hastalara iyi bir estetik, düzgün konuşma ve fonksiyon kazandırılmasını amaçlayan diş hekimliği dalıdır.
Hangi durumlarda ortodontik tedavi yapılır?
• Ağızda çapraz kapanış varsa. Normalde ağız kapanışında üst dişler alt dişlerden daha önde olmalıdır. Şayet tersi bir durum söz konusu ise yani alt dişler üst dişlerin daha ilerisinde duruyorsa ki buna ‘ çapraz kapanış’ denir.
• Ön dişlerin çok ilerde durduğu ve dudakların birbirine değmediği durumlarda,
• Dişlerin düzgün yerleşmediği ya da birbiri üzerine bindiği durumlarda,
• Dişlerin çok aralıklı dizildiği vakalarda,
• Dişler kapanışa getirildiğinde alt ve üst ön kesiciler arasında büyük bir boşluk varsa dişler birbirlerinden çok uzak konumlanmışlarsa yani openbite dediğimiz vakalarda,
• Ön kesici dişlerin arası çok açık ise,
• Dişlerde bariz çapraşıklık olmadığı halde çiğnemede ya da bazı harfleri söylemede güçlük çekiyorsanız,
• 4 yaşını geçtiği halde çocuğunuz halen parmak ya da yalancı emzik emiyorsa,
• Düşme zamanından önce süt dişini kaybetmiş çocuklarda, özellikle 6 yaş grubunda zamanından önce çekim ya da travma sonucu düşen süt azılarının yokluğunda ortodontik tedavi gerekmektedir.
Ortodonti Neden Gereklidir?
Diş teli tedavisi, dişlerdeki estetik problemlerin yanı sıra ağızdaki hijyen ve işlev sorunlarını da çözmektedir. Çiğneme fonksiyonlarının ve diş çevresindeki dokuların sağlığının tekrar kazanılmasını sağlamaktadır.
Üst çene veya alt çenenin, normalden önde veya geride olduğu iskeletsel problemleri çözmek, çürük ya da travma nedeniyle erken kaybedilen süt dişlerinin korunması, parmak emme veya uzun süre yalancı emzik/biberon kullanımının yarattığı damak ve diş yapısı rahatsızlıklarını ortadan kaldırmak, kapanış bozukluklarını gidermek, diş kayıplarının ve çürüklerinin önüne geçmek için ortodonti tedavisi gereklidir.
Normal standartlarda diş dizilimi ve çene yapısı için önleyici ve düzeltici ortodontik tedavi yöntemlerinden yararlanmak gerekir.
İlk ortodontik muayene ne zaman yapılmalıdır?
Ortodontik tedaviye ihtiyaç duyan kişilerin erken dönemde yakalanması çok önemlidir. Çocuklarda alt-üst keser dişler sürdükten sonra ilk ortodontik muayeneleri yapılmalıdır. Eğer tedavi gerekli ise 7-10 yaş büyüme-gelişme döneminde çenelerin büyüme potansiyellerinden yararlanılarak tedavi edilir. Böylelikle ileride tedavisi daha zor ve daha uzun süreli olan yöntemlere gerek kalmayacaktır. Türk Ortodonti Derneği bütün çocukların 7 yaşını tamamlamadan ortodontik bir değerlendirme almasını tavsiye eder.
Ortodontik Tedavi ne kadar sürer, tedaviden sonra dişler eski haline döner mi?
Ortodontik tedavinin süresi 6 ay ile 3 yıl arasında değişmektedir. Tedavi bittikten hemen sonra dişin etrafındaki yapılar (periodonsiyum) dişlerin yeni konumuna uyum sağlayamadığından ve kemik dokusu olgunlaşmadığından apareyler çıkarıldıktan sonra dişler eski yerlerine dönebilirler. Bunu önlemek için düzelmiş dişlere yapılacak başka aygıtlarla oluşan durumu sabitlemek yani pekiştirmek gerekir. Tedavinin bu son aşamasına pekiştirme tedavisi denir. Bu dönemde de çocukların dişlerine gereken özeni göstermesi şarttır.
Ortodontik tedavi nasıl yapılır?
Hareketli Apareyler: Hasta tarafından takılıp çıkarılabilen sadece basit diş hareketleri yaptırabilen apareylerdir. Bunların üzerlerine konulan yaylar, vidalar, düzeltilecek dişlere bir kuvvet uygular. Erken dönem tedavisinde ve daha basit vakalarda uygulanır.
Fonksiyonel Apareyler: Aktif büyüme döneminde kullanılabilen, büyümeyi yönlendiren apareylerdir. Alt ve üst çenenin birbirine göre bozulan ilişkilerini (ortopedik problemler) düzeltmek amacıyla ergenlik dönemi öncesinde küçük yaşlarda çoğunlukla hastaların kendisinin takıp çıkarabildiği özel apereylerdir. Çoğu zaman sabit ortodontik apareylerle birlikte kullanılır.
Sabit Apareyler: Dişler üzerine özel tekniklerle yapıştırılan hasta tarafından çıkarılamayan, tedavi sonunda ortodontist tarafından sökülen apareylerdir. Sabit tedavide kullanılan braketler, kişilerin isteğine göre metal veya porselen olabilir. Günümüzde daha az fark edilen malzemelerle ortodontik tedavinin en çekinilen özelliği olan tel görünümünden kurtulmak mümkün olabilmektedir. Hatta bazı durumlarda dişin görünmeyen arka kısımlarına da uygulanabilirler. Hekiminiz sizi muayene ettikten sonra ağzınıza en uygun tedavi şeklini söyleyecektir.
Ortognatik Cerrahi: Ortodontik veya ortopedik tedavi ile düzeltilemeyecek durumlar söz konusu olduğu zaman büyüme ve gelişmesi tamamlanmış yetişkin hastalarda ortognatik cerrahiye başvurulur.
